Jak przetestować pomysł na biznes i zdobyć pierwszych klientów bez zakładania działalności, czyli firma „na brudno”
Czas czytania: 6 minutWiele osób marzy o własnym biznesie i zaczyna od końca: wynajem biura, projektowanie logo, wizyta w urzędzie.
Tymczasem ten proces warto odwrócić. Zanim zarejestrujesz firmę w CEIDG (i być może zainwestujesz w nią całe oszczędności), zdobądź pierwszego klienta.
Jak to zrobić legalnie, bezpiecznie i z głową? Jak przetestować pomysł na biznes, żeby zmniejszyć ryzyko i nie stracić pieniędzy?
W świecie startupów mówi się o MVP (Minimum Viable Product) – produkcie o minimalnej koniecznej funkcjonalności. W świecie jednoosobowych działalności powinniśmy mówić o Minimum Viable Company – firmie, która jeszcze nie istnieje formalnie… ale już generuje wartość.
Odwróć kolejność – najpierw sprzedaż, potem biurokracja
Częstym błędem początkujących jest generowanie kosztów stałych, zanim jeszcze zarobią pierwszą złotówkę.
Przykład? Wynajmujesz biuro, bo wydaje ci się, że „prawdziwy przedsiębiorca” musi je mieć. W rzeczywistości pracujesz zdalnie i nie przyjmujesz tam nikogo.
Taki wydatek na start jest zazwyczaj zbędny.
Złotą zasadą powinno być odwlekanie momentu założenia firmy tak długo, jak to możliwe.
Firma to zawsze koszty – ZUS, księgowość, obowiązki formalne. Po co je mnożyć, skoro nie masz pewności, że znajdziesz płacących klientów?
Jak zacząć legalnie bez rejestrowania działalności?
Częstym hamulcem jest przekonanie, że nie mając działalności gospodarczej, nie można legalnie sprzedawać.
Tak naprawdę istnieje kilka sprawdzonych ścieżek, które pozwalają na legalny zarobek bez rejestracji firmy.
1. Umowy cywilnoprawne
Możesz rozliczać się z klientami za pomocą umowy o dzieło lub umowy zlecenia. Do tego nie potrzebujesz statusu przedsiębiorcy.
2. Serwisy dla freelancerów
Jeśli twój klient biznesowy wymaga faktury VAT, możesz skorzystać z platform pośredniczących np. Useme. Ty wykonujesz pracę, serwis wystawia fakturę klientowi, a z tobą rozlicza się umową o dzieło.
3. Podwykonawstwo „po znajomości”
Masz znajomego prowadzącego firmę w podobnej branży? Możesz wykonać zlecenie jako jego podwykonawca. On wystawia fakturę końcową klientowi, a z tobą rozlicza się np. umową zlecenia, potrącając swoje koszty.
4. Działalność nierejestrowa
Przepisy pozwalają na prowadzenie drobnego biznesu bez rejestracji do określonego limitu przychodów (75% minimalnego wynagrodzenia miesięcznie). To idealny sposób na sprawdzenie biznesu „na brudno”.

Przetestuj pomysł, zanim zbudujesz całą maszynę
Zamiast budować cały produkt lub zaplecze firmy, zacznij od weryfikacji, czy ktoś w ogóle chce twój produkt kupić.
Możesz przeprowadzić prosty test, tworząc landing page z opisem oferty i możliwością zakupu (w relacjach B2B sprawdza się też wysłanie oferty w formie pliku PDF).
Jak to działa?
Gdy klient klika „kup” i chce zapłacić – masz twardy dowód, że rynek istnieje.
Ponieważ nie masz jeszcze gotowego produktu, zamiast bramki płatności wyświetlasz komunikat o braku dostępności i dajesz możliwość zapisania się na listę oczekujących.
Ale żeby ten proces był skuteczny, musisz najpierw znaleźć realny problem do rozwiązania.
Możesz go odkryć np. za pomocą odpowiednio przygotowanej ankiety.
Sekrety Skutecznej Ankiety
Zastanawiasz się, jaki produkt stworzyć? Zrób ankietę, aby poznać prawdziwe problemy twoich klientów i odkryć, czego im brakuje.
Twój obecny etat to poligon doświadczalny
Jeśli wciąż pracujesz na etacie, jesteś w uprzywilejowanej pozycji. Masz bezpieczne źródło dochodu i idealne środowisko do testów.
Wykorzystaj etat do budowania swojej marki
Pracujesz w dużym biurze? To darmowa grupa „alfa-testerów” twoich umiejętności.
Jeśli staniesz się w firmie osobą kojarzoną z rozwiązywaniem konkretnego problemu (np. ekspertem od Excela), zaczniesz budować markę eksperta jeszcze przed odejściem na swoje. Pomaganie współpracownikom tworzy dług wdzięczności, który może procentować poleceniami, gdy już ruszysz z własnym biznesem.
Dokładnie w ten sposób zaczynał Michał Kowalczyk, który jest dziś w elitarnym gronie topowych ekspertów certyfikowanych przez Microsoft i ma imponujący biznes szkoleniowy.
Networking przed startem
Proces przejścia na swoje może trwać nawet kilka lat. W tym czasie warto realizować mniejsze zlecenia po godzinach i budować zaplecze klientów.
Dzięki temu w momencie założenia firmy możesz mieć już zagwarantowane zlecenia i nie zaczynasz od zera.
Zwłaszcza jeśli zadbasz o to, żeby na bieżąco zbierać opinie od tych pierwszych klientów.
System Pozyskiwania Opinii Klientów
Zdobywaj rekomendacje od klientów automatycznie i bez wysiłku. Polecenia to potężne narzędzie sprzedażowe, więc zacznij już dziś!
Finansowe BHP: matematyka przetrwania
Jeśli początkowy entuzjazm jest dla przedsiębiorcy paliwem, to matematyka jest kierownicą 🙂
Bo przejście na swoje wymaga solidnego przygotowania.
Poduszka finansowa to konieczność
Startowanie bez zaplecza finansowego to hazard. Warto mieć odłożone środki na 3 do 6 miesięcy życia.
Przed odejściem z etatu koniecznie spłać kredyty konsumpcyjne – to daje spokój psychiczny w pierwszych, często chudych miesiącach.
Pułapka optymizmu w Excelu
Planując budżet, nie zakładaj optymistycznie, że od razu sprzedasz wystarczającą liczbę produktów, by pokryć koszty.
Założenia oparte na pobożnych życzeniach często zderzają się z rzeczywistością, w której sprzedaż w pierwszych miesiącach może wynosić… zero.
Mówię o tym z własnego doświadczenia.
Gdy zakładałem firmę byłem tak przekonany o genialności swojego pomysłu, że w ogóle nie czułem potrzeby robienia biznesplanu. W efekcie mój biznes musiał kilka razy zmieniać kierunek, a ja łapałem różne przypadkowe zlecenia, żeby mieć z czego żyć.
Przychód to nie dochód
To najważniejsza lekcja. Kwota na fakturze nie jest twoją pensją.
Przykład? Wystawiasz fakturę na 10.000 zł. Po odliczeniu kosztów uzyskania przychodu i podatków, w twojej kieszeni może zostać np. 3000 zł. Przy mniejszych kwotach, np. 5000 zł przychodu, „na rękę” może ci zostać 1000 zł. To tylko przykłady, bo konkretne wartości zależą od twojego modelu biznesowego, formy działalności, formy opodatkowania itp.
Jak przetestować pomysł na biznes – podsumowanie
Wiesz już, dlaczego testowanie biznesu zanim zaczniesz generować koszty stałe i płacić pełne składki ZUS jest tak ważne. Pozwala ci popełniać błędy wtedy, gdy są one jeszcze tanie.
Jeśli więc myślisz o zarejestrowaniu działalności, a nie masz jeszcze żadnego klienta, odwróć kolejność. Pomoże ci mój e‑book:
Jak zdobyć klienta. 33 szybkie sposoby
E‑book dla soloprzedsiębiorców oferujących usługi lub produkty online. Praktyczne metody z instrukcjami, jak je wdrożyć krok po kroku.